Aktualności

Śląsk znów jest Polski!

96 lat temu nastąpiło symboliczne przejęcie ziemi śląskiej przez rząd II RP. 16 lipca 1922 r. podpisano w Katowicach akt przyłączenia części tych terenów do naszego kraju. Proces ustalania granicy polsko – niemieckiej na tym obszarze trochę jednak trwał. W latach 1919 i 1920 doszło do dwóch powstań śląskich. Pierwsze z nich zostało przez nas przegrane, drugie zaś – wygrane. 21 marca 1921 r. odbył się na Górnym Śląsku plebiscyt, w którym partycypować mogli również emigranci z tych terenów. Miało to działać na korzyść Polski, jednak, wobec sprowadzenia przez stronę niemiecką prawie 200 000 emigrantów, zaledwie 40,3 % uprawnionych do głosowania mieszkańców opowiedziało się za przynależnością do Polski. Oba kraje przygotowywały się już wcześniej do reakcji w wypadku niekorzystnego dla którejś ze stron wyniku głosowania. Propozycja podziału Górnego Śląska podana przez Międzynarodową Komisję Rządowo-Plebiscytową była dla Polaków zdecydowanie niekorzystna, toteż wzburzenie zwolenników przyłączenia do Polski było ogromne. Mimo braku zgody Ministerstwa Spraw Wojskowych, w nocy z 2 na 3 maja 1921 r. rozpoczęło się kolejne powstanie, którym kierował Wojciech Korfanty. Polska i Niemcy oficjalnie stanęli wówczas po dwóch stronach barykady. Spowodowało to zaangażowanie się mocarstw alianckich w konflikt. 20 października 1921 r. Konferencja Ambasadorów w Paryżu przyznała Polsce 30% terytorium Górnego Śląska, ale z 46% ludności i zdecydowaną większością obiektów przemysłowych. Na terenie II RP znalazły się m.in. Katowice, Rybnik, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Tarnowskie Góry, Lubliniec oraz Pszczyna. 15 czerwca 1922 r. Komisja Międzysojusznicza zawiadomiła oba rządy, iż w ciągu miesiąca powinny objąć przyznane im terytoria. 19 czerwca na Rynku w Katowicach odbyła się parada oddziałów francuskich i ich wymarsz z miasta. Wydarzenie to zorganizowano na okoliczność podpisania polsko-francuskiego aktu o przejęciu powiatu katowickiego. Następnego dnia do miasta wkroczyło Wojsko Polskie. Na moście w Szopienicach nasze oddziały zostały powitane przez tłumy ludzi, wśród których znaleźli się wojewoda śląski, Józef Rymer, a także dyktator III powstania śląskiego Wojciech Korfanty. Polskie oddziały kawalerii pod dowództwem gen. Stanisława Szeptyckiego udały się w kilkukilometrowej defiladzie do katowickiego rynku, przechodząc po drodze przez ustawione i udekorowane bramy triumfalne. 16 lipca 1922 r. podpisany zaś został Akt Objęcia Górnego Śląska przez Polskę. Było to symboliczne przejęcie ziemi śląskiej przez rząd RP. Po niemal 600 latach część Górnego Śląska znów znalazła się w granicach Rzeczypospolitej. Utraciliśmy te tereny w 1348 roku, kiedy Korona Królestwa Czech inkorporowała Śląsk. Ziemia ta znalazła się następnie (konkretnie w 1526 roku) pod panowaniem monarchii Habsburgów. Wskutek starć między Habsburgami i Hohenzollernami (wojny śląskie – 1740 – 1763), Śląsk został przyłączony do królestwa Prus, a w 1871 r. wszedł w skład Cesarstwa Niemieckiego. Decyzja o zorganizowaniu na Górnym Śląsku plebiscytu dotyczącego przynależności tego obszaru była jednym z postanowień traktatu wersalskiego.

Mateusz Dębski

Pasjonat polskiej historii, zwłaszcza tej dotyczącej I RP oraz II wojny światowej. Miłośnik lotnictwa, sportu i polityki. Student filologii germańskiej na Uniwersytecie Łódzkim.

Powiązane artykuły

Back to top button