Dybuk – recenzja książki

Tuż po premierze książki „Dybuk”, wydawnictwa Ammit pojawiła się ona w mojej biblioteczce. Przyznam się szczerze, że początkowo dość sceptycznie podchodziłem do fikcyjnej opowiastki umiejscowionej w realiach powojennej Polski. Z reguły przywykłem do czytania typowo faktograficznych pozycji. Zmieniłem zdanie, już po przeczytaniu kilku pierwszych stron.

Sama akcja toczy się w Polsce, roku 1946, gdzie trwa wojna domowa. Równolegle do tych wydarzeń, tajemniczy osobnik brutalnie morduje polskie dziewczynki wytaczając z nich krew, co stanowi duże zagrożenie przejęcia władzy przez komunistów. Ci postanawiają zorganizować grupę ludzi, którzy maję wyeliminować tego człowieka. W miastach ogarniętych psychozą strachu krążą pogłoski, że sprawcami zabójstw są Żydzi.

Sama fabuła książki jest prosta, mało skomplikowana, ot grupa ludzi dostaje zadanie do wykonania, które należy zrealizować pomimo wszystko. Zadanie z pozoru wydaje się proste. Odnaleźć i zgładzić człowieka, w którym drzemie duch niemieckiego żołnierza. Należy jednak w tę misję wpleść obecną sytuację w kraju, gdzie panuje niepokój, Polska jest zniszczona wojną, w dodatku wszędzie można spotkać radziecką armię. Właśnie z tym przyjdzie się zmierzyć bohaterom książki.

Czytelnik już od początku lektury może odnieść wrażenie, że pomimo całej brutalnej i krwawej historii  życia, główny bohater jest postacią pozytywną. Dowodem na to jest chociażby sam fakt, iż na sam koniec nic nie stoi mu na przeszkodzie, aby wziąć żydowski ślub w towarzystwie Niemca i Cygana. Także mimo jego usilnych starań postać ta z całą pewnością nie odbije się negatywnym obrazem na tle tej pozycji wydawniczej.

Wszystkie te wydarzenia są jedynie tłem, historyjką Marka Świerczek, wplecioną w ogólny problem z jakim zmagała się wówczas Polska, a mianowicie antysemityzm. Pomimo faktów historycznych, gdzie po wojnie, Żydzi w naszym kraju mieli zapewnione minimum bezpieczeństwa, sam problem niechęci do tej nacji był obecny nawet przed II wojną światową. Problem ten nie jest fikcją literacką, a tak naprawdę ma odzwierciedlenie nawet w czasach dzisiejszych.

Podsumowując, „Dybuk”, jak zaznacza sam autor, jest to pierwsza w Polsce powieść poruszająca problem powojennego antysemityzmu w kostiumie mieszanki historii grozy, sensacji i romansu. Samą pozycję czyta się dość dobrze. Jest ciekawa, trudno się od niej oderwać. Niemniej jednak przemoc, wulgaryzmy oraz dość naturalistyczne opisywanie zabójstw sprawiają, iż za tę lekturę nie powinny brać się ludzie stosunkowo młodzi.